I. Xu thế toàn cầu hóa
Đó là quá trình liên kết các quốc gia về nhiều mặt kinh tế, văn hóa, khoa học,… Toàn cầu hóa kinh tế tác động mạnh mẽ nhất đến mọi mặt của kinh tế – xã hội thế giới.
1. Toàn cầu hóa kinh tế
Một. Phát triển thương mại
— Tốc độ tăng trưởng kim ngạch thương mại cao hơn tốc độ tăng trưởng của nền kinh tế.
– Thành lập Tổ chức Thương mại Toàn cầu (WTO) với 150 thành viên kiểm soát 95% thương mại thế giới.
b. Đầu tư nước ngoài tăng nhanh
– Tổng giá trị các khoản đầu tư tăng nhanh.
– Tăng cường đầu tư vào lĩnh vực dịch vụ (tài chính, ngân hàng, bảo hiểm…).
c. Thị trường tài chính mở
— Hình thành mạng liên thông tài chính, nhiều ngân hàng được kết nối với nhau bằng mạng viễn thông điện tử.
– Các tổ chức tài chính thế giới IMF, WB… có vai trò to lớn đối với nền kinh tế – xã hội thế giới.
đ. Các công ty xuyên quốc gia ngày càng đóng vai trò quan trọng
– Lĩnh vực hoạt động ở các quốc gia khác nhau.
– Sở hữu một số lượng lớn tài sản có ảnh hưởng lớn đến hoạt động kinh tế của nhân loại.
2. Hệ quả của toàn cầu hóa
– Tích cực: thúc đẩy sản xuất phát triển, tăng trưởng kinh tế toàn cầu, khuyến khích đầu tư, hợp tác quốc tế.
Thách thức: khoảng cách giàu nghèo ngày càng lớn; cạnh tranh giữa các quốc gia.
II. Xu hướng khu vực hóa kinh tế
1. Mối quan hệ kinh tế khu vực của các tổ chức
– Nguyên nhân: do sự phát triển không đồng đều và áp lực cạnh tranh trên thế giới của các nước tương đồng về văn hóa, xã hội, địa lý hoặc có cùng mục tiêu, lợi ích.
– Các tổ chức liên kết khu vực: NAFTA, EU, ASEAN, APEC…
2. Hệ quả của khu vực hóa kinh tế
– Tích cực: vừa hợp tác vừa cạnh tranh tạo ra tăng trưởng kinh tế, tăng cường tự do thương mại và đầu tư, bảo vệ lợi ích kinh tế của các nước thành viên; tạo thị trường rộng lớn, tăng cường toàn cầu hóa kinh tế.
– Vấn đề: giải quyết các vấn đề như chủ quyền kinh tế, quyền lực quốc gia…