1. Trung Quốc bị các nước đế quốc xâm lược (Đọc thêm)

a) Nguyên nhân các nước đế quốc xâm lược Trung Quốc

— Từ cuối thế kỷ 18, nhất là đến thế kỷ 19, các nước tư bản phương Tây tăng cường xâm chiếm thị trường thế giới.

– Trung Quốc:

+ Vị trí địa lý chiến lược quan trọng.

+ Giàu tài nguyên thiên nhiên.

+ Dân số đông => Nguồn lao động nhiều, thị trường tiêu thụ rộng lớn.

+ Bộ máy phong kiến ​​Mãn Thanh lâm vào khủng hoảng, sa sút nghiêm trọng.

=> Trung Quốc trở thành đối tượng xâm lược của các nước thực dân phương Tây.

b) Sự xâm lược của các nước phương Tây vào Trung Quốc

– 6/1840 – 8/1842 Thực dân Anh gây chiến tranh Nha phiến => Nhà Mãn Thanh thất bại, buộc Anh phải ký Hiệp ước Nam Kinh.

=> Điều này mở đầu cho quá trình biến Trung Quốc từ một nước phong kiến ​​độc lập thành một nước thuộc địa nửa phong kiến.

– Sau Chiến tranh Nha phiến, các nước đế quốc khác tìm cách chia cắt Trung Quốc.

=> Đến cuối thế kỷ XIX, các nước đế quốc đã hoàn thành phần lớn quá trình phân chia thuộc địa và phạm vi ảnh hưởng ở Trung Quốc:

Đức chiếm Sơn Đông.

Anh chiếm đồng bằng sông Dương Tử.

+ Pháp chiếm Vân Nam, Quảng Tây, Quảng Đông.

+ Nga – Nhật chiếm Đông – Bắc.

2. Phong trào đấu tranh của nhân dân Trung Quốc từ giữa thế kỷ XIX đến đầu thế kỷ XX.

Trước âm mưu xâm lược của các nước đế quốc và thái độ thỏa hiệp của triều đình Mãn Thanh từ giữa thế kỷ 19, nhân dân Trung Quốc đã liên tục nổi dậy chống thực dân, phong kiến.

– Năm 1901, nhà Mãn Thanh ký với các nước đế quốc, theo đó Trung Quốc phải nộp một khoản tiền lớn để bồi thường chiến phí, đồng thời buộc phải cho phép các nước đế quốc được quyền đóng quân ở Bắc Kinh. > Trung Quốc thực sự trở thành nước nửa thuộc địa, nửa phong kiến.

Những nguyên nhân phổ biến dẫn đến sự thất bại của các cuộc đấu tranh của nhân dân Trung Quốc cuối thế kỷ 19 đầu thế kỷ 20:

– Triều đình Mãn Thanh suy yếu, mắc mưu với đế quốc.

– Thiếu vũ khí quân dụng.

– Không có sự lãnh đạo của một tổ chức chính trị vững mạnh, thế và lực của giai cấp tư sản còn quá yếu.

– Các nước đế quốc đều hưng thịnh

3. Tôn Trung Sơn và Cách mạng Tân Hợi năm 1911

a) Hoàn cảnh lịch sử

– Đầu thế kỉ XX, giai cấp tư sản Trung Quốc lớn mạnh rõ rệt. Họ bị tư bản nước ngoài và triều đình phong kiến ​​Mãn Thanh đàn áp, kìm hãm.

– Dựa vào sự đấu tranh bền bỉ của quần chúng, giai cấp tư sản Trung Quốc bắt đầu thành lập các tổ chức chính trị của mình. Tôn Trung Sơn là đại biểu của tầng lớp thượng lưu và là người lãnh đạo phong trào cách mạng dân chủ tư sản ở Trung Quốc.

b, Tôn Trung Sơn và Đồng Minh Hội

— Tôn Trung Sơn là một trí thức có tư tưởng cách mạng theo hướng dân chủ tư sản.

– Tháng 8/1905, Tôn Trung Sơn tập hợp giai cấp tư sản Trung Quốc lập ra Trung Quốc Liên hiệp hội – một chính đảng của giai cấp tư sản Trung Quốc.

– Thành phần: Trí thức tư sản, tiểu tư sản, địa chủ, thân nhân bất mãn với nhà Thanh, một số ít đại biểu công nông.

– Cương lĩnh chính trị: Theo học thuyết Tam dân của Tôn Trung Sơn, trong đó nêu rõ: “Nước độc lập, dân tự do, dân sung sướng”.

– Mục tiêu: đánh đổ Mãn Thanh, lập quốc, thực hiện bình đẳng ruộng đất cho dân cày.

p., Cách mạng Tân Hợi năm 1911

* Nguyên nhân

– Nhân dân Trung Quốc mâu thuẫn với đế quốc phong kiến

– Ngòi nổ của cuộc cách mạng là do nhà Thanh trao cho đế quốc quyền kinh doanh đường sắt, bán đứng lợi ích quốc gia (quốc hữu hóa đường sắt) nên phong trào “tiết kiệm đường” nổ ra, lợi dụng điều này. cơ hội, các đồng minh tập hợp lại để bắt đầu một cuộc chiến.

* Diễn biến:

– Khởi nghĩa nổ ra ở Vũ Xương ngày 10-10-1911 bao trùm miền nam và miền trung Trung Quốc.

29/12/1911: Quốc dân đại hội họp tại Nam Kinh

Tuyên bố thành lập Trung Hoa Dân quốc.

+ Tôn Trung Sơn làm tổng thống lâm thời.

+ Hiến pháp tạm thời được thông qua ghi nhận quyền bình đẳng và quyền tự do dân chủ của mọi công dân. Vấn đề ruộng đất của nông dân không được thảo luận.

– Trước thắng lợi của cách mạng, giai cấp tư sản thương lượng với Trung Quốc, đế quốc can thiệp.

=> Vua Thanh thoái vị, Tôn Trung Sơn từ chức (12/2/1912), Viên Thế Khải lên làm Tổng thống (6/3/1912) – Các thế lực phong kiến ​​lên nắm chính quyền.

* Tính chất – ý nghĩa: đây là cuộc cách mạng dân chủ tư sản

+ Thủ tiêu chế độ phong kiến, mở đường cho chủ nghĩa tư bản phát triển.

+ Ảnh hưởng phần nào đến cuộc đấu tranh giải phóng dân tộc ở châu Á.

* Giới hạn

– Thực ra không phải là thủ tiêu giai cấp phong kiến.

– Không đụng đến các nước đế quốc xâm lược.

– Vấn đề ruộng đất cho nông dân chưa được giải quyết.

=> Cách mạng Tân Hợi (1911) mang tính chất là cuộc cách mạng tư sản chưa hoàn thành.

* Lý do thất bại

– Giai cấp phong kiến ​​chưa bị tiêu diệt hoàn toàn, chưa tấn công đế quốc.

— Một vấn đề quan trọng đối với nông dân vẫn chưa được giải quyết: đất đai.